Bodrum Kalesi ve Sualtı Arkeoloji Müzesi

admin
|

Bodrum Kalesi‘nin orijinal adı St. Peter Kalesi. 1406 – 1523 yılları arasında St. Jean Şövalyeleri tarafından inşa edilen kalenin bulunduğu kayalık bölge, antik çağda tıpkı Mersin’deki Kızkalesi gibi bir ada iken zamanla arası doldurularak yarım ada şeklini almış. Sağlı sollu limanların hakim olduğu Bodrum Kalesi’nin inşasında, dünyanın yedi harikasından biri olan Mausoleum‘un taşları kullanılmış.

Bodrum Kalesi hakkında bilgi

Rodos Adası‘nın 1522 yılında Osmanlılar tarafından alınmasından sonra 1523 yılında şövalyeler Bodrum’u terk etmişler. 1895 yılından sonra hapishane olarak kullanılan kale 1. Dünya Savaşı sırasında Fransız Dublex zırhlısı tarafından tahribata uğramış, sonra da terkedilmiş. 1960’lı yıllarda müze deposu olarak kullanılmış ve müzeye dönüştürme kararı alınmış.

Bodrum Kalesi Kroki Haritasi

Kare planlı olarak 180 x 185 metre ölçülerinde inşa edlen Bodrum Kalesi’ne giriş yapmak için liman boyunca yürüyün. Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi diye göreceksiniz giriş kapılarını.

Bodrum Kalesi’ni ziyaretinizde Fransız, İngiliz, Alman, İtalyan, İspanyol kulelerini, hamamı, şapele minare eklenerek oluşturulan camiyi, zindanı, çeşitli salon, sergi ve batıkları göreceksiniz.

Yerlerde bulunan okları takip ederek en iyi yolu çizebilirsiniz. Kısa ve uzun olmak üzere iki tur bulunuyor, keyfinize ve vaktinize göre ikisinden birini seçerek devam ediyorsunuz.

Bodrum Kalesi Avlusu
Bodrum Kalesi Bahcesi

Bodrum Kalesi’nde Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi de yer aldığı için kale ve arkeoloji müzesini olabildiğince ayırarak anlatacağım. Kalenin bahçesine çıktığınızda sol tarafta amforalar ve çıkarıldıkları yerler bulunuyor.

[postlink id=”6145″ title=”Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi”]

Sağ tarafta ise bir şapel bulunuyor. St. Jean şövalyeleri tarafından yaptırılan şapel, Osmanlı egemenliğine girdikten sonra, geleneğe uygun olarak bir minare eklenmiş ve camiye çevrilmiş. 1671 yılında Bodrum’a gelen Evliya Çelebi‘nin notları arasında, bu camiye Süleymaniye Camii dendiği belirtiliyor. 1915 yılında bombardıman sırasında yıkılan minare, aslına uygun olarak 1997 yılında yeniden yapılmış.

Bodrum Kalesi Sapel Binasi
Bodrum Kalesi Sapel Cami Minaresi

Bodrum Kalesi’nin bahçesindeki okları takip ederek gezinirken karşınıza bir anda bir kumru ya da tavus kuşu çıkabilir.

İçeride bu tür hayvanları barındırıyorlar, aniden görürseniz korkmayın. Bodrum Kalesi’nde, egemenliği altına giren hükümdarlarca yapılan birçok kule bulunuyor. Bunlardan biri Bodrum Kalesi’nin köşesinde yer alan İngiliz Kulesi.

İngiliz Kulesi’nden içeri adımınızı atar atmaz kendinizi başka bir diyarda buluyorsunuz. Uzunca bir masa ve İngiliz dekoratif unsurlarıyla süslenmiş olan kule, fondaki Ortaçağ müziği ile etkileyici bir kuleye dönüşmüş.

Tektaş Burnu Batığı’nın karşısındaki oda İtalyan Kulesi. Bu kulede sikke ve mücevheratlar sergileniyor. En küçük sikkeler olan tetratemorion‘dan, en büyük sikke olan tetradrahmi‘ye kadar bölgede kullanılan sikkeler ağırlıklarına göre sıralanmış.

Bu odadaki vitrinlerden biri büyük sikkelerin alım gücünü gösteren şemasal bir vaziyette sergileniyor. Tetradrahmilerin miktarlarının kaç öküze tekabül ettiği, bu miktarlarla kölelerin, vasıfsız işçilerin ve askerlerin kazancı fikir verecek ölçüde hesaplanmış.

Bodrum Kalesi Para Birimleri
Bodrum Kalesi Sikkeler

İtalyan Kulesi’nde, yani sikkelerin olduğu odada Helenistik devrine ait mezar buluntularından oluşuyor. Öldükten sonra ölü ile birlikte gömülen değerli eşyalar gibi objeleri buradaki vitrinlerde görebiliyorsunuz.

Bodrum Kalesi Mezar Buluntulari
Bodrum Kalesi Mezar Buluntulari Eserleri

Kalede bir de zindan yer alıyor. Gatineau tarafından yaptırılan zindan, Gatineau Kulesi olarak adlandırılıyor. Bu kule 1513 – 1522 yıllarında top mazgalları ile kapatılıp hava bacaları ile tıkandıktan sonra zindan olarak kullanılmaya başlanmış. Zindanı ziyaret edebiliyorsunuz. Zindanda işkence gören bir mankenle birlikte birkaç işkence aleti göreceksiniz.

Girişinin yanında bulunan yılan kabartması nedeniyle Yılanlı Kule olarak adlandırılan İspanyol Kulesi, şövalyeler zamanında revir olarak kullanılmaktaymış. Günümüzde Akdeniz’in çeşitli yerlerinden getirilen amforaların sergi alanı olarak kullanılıyor.

Bodrum Kalesi Yilan Kulesi Kabartmasi
Bodrum Kalesi Yilan Kulesi

Bodrum Kalesi çok büyük bir kale olduğu için gez gez bitmeyecek bir yapısı vardır. Bodrum Kalesi’ni gezerken her fırsatta Bodrum’un harika deniz, liman ve sahil manzarası izlemeyi unutmayın.

Bodrum Kalesi Gezisi
Bodrum Kalesi Gezilecek Yerler

Bodrum Kalesi giriş ücreti ve ziyaret saatleri nelerdir?

Bodrum Kalesi, Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi olarak da geçiyor. Müzekart’ınız varsa ücretsiz giriş yapabilirsiniz. Yazın haftanın her günü 08:30 – 18:30 saatleri arasında ziyaret edilebilir. Kış sezonunda Pazartesi hariç her gün 08:30 – 16:30 saatleri arasında açık.

Bodrum Kalesi nerede ve nasıl gidilir?

Bodrum Kalesi, Bodrum’un merkezinde yer alıyor. Bodrum Marinası’nın yanı başındaki Neyzen Tevfik Caddesi’nin sonundan ulaşabilirsiniz.

Bodrum Kalesi Zeki Müren Sanat Müzesi’ne 1.2km, 15 dakika yürüyüş mesafesinde. Halikarnas Mozolesi’ne de 1km mesafede, yaklaşık 13 dakikada kaleye ulaşabiliyorsunuz.

Bodrum ziyaretinizde Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi‘ni görmeden dönmeyin. Dünyanın en önemli sualtı arkeoloji müzeleri arasında yer alan Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi, Bodrum Kalesi‘nin içinde yer alıyor. Bodrum Kalesi’ne giriş yaptığınızda, kaledeki burçlar ya da çeşitli bölgelere serpilmiş arkeolojik eserleri yakından görebilirsiniz.

Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi hakkında bilgi

Akdeniz’de ilk deniz ticareti MÖ 4000’li yıllarda başlamış. Yaklaşık 2000 yıl boyunca Mısır deniz ticaretinin lideri olmuştu.

Mısır’dan sonra Minos Uygarlığı‘nın eline geçmiş, ardından sırasıyla Akhalar, Finikeliler, Yunanlar bölgede hakim olmuşlar. Milattan sonra ise Romalı ve Bizanslı hükümdarların hakimiyeti altına girmiştir deniz ticareti.

Tarih boyunca teknik imkanların yetersiz olması, teknelerin insan ve deniz gücüyle hareket etmesi, eski çağ denizcilerinin yollarını bulabilmeleri için kıyı boylarını tercih etmelerine neden olmuş.

Eski çağlarda ticaret daha çok yaz aylarında gerçekleşir, kış aylarında durgunluk yaşanırmış. Özellikle büyük deniz yolu ticareti üzerinde yer alan Girit, Rodos ve Kıbrıs teknelerin uğrak yeri haline gelmiş.

Birçoğumuzun sandığının aksine sualtı müzesi, sualtında olan bir müze değil, sualtında yapılan arkeolojik kazılar sonucu bulunan batıkların, malzemelerin, eşyaların sergilendiği bir müze.

Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi, amforalar açısından oldukça geniş bir koleksiyona sahip. Kaleye girdikten sonraki geniş avluda sol tarafta sıralı birçok amfora görürsünüz. Amforalar antik dönemde daha çok şarap, zeytinyağı, kuru gıda malzemelerinin ticareti süresinde taşınması ve depolanması için kullanılmış.

Her amforanın üzerinde, amforaların fırınlanmasından önce yapılan mühürler bulunuyor. Hangi kentten geldiği, geldiği kentin hangi krallığa ait olduğu, amforanın yapıldığı yer ve tüccarın adı gibi bilgiler edinilebiliyor bu mühürlerde.

Bodrum’da ağırlıklı olarak süngercilik yapılıyor. Sünger avcıları yaptıkları dalışlarda amforalarla karşılaşırlar ve bu amforaları su üzerine çıkarırlar. Bodrum Kalesi’ndeki amforaların büyük bir bölümü süngercilik mesleği ile ilgilenenlerin su altında bulup müzeye armağan ettiği amforalardır.

Deniz ticaretinin yoğun olduğu çeşitli yerlerde üretilen amforalar arasında farklılık bulunabiliyor. Kıbrıs amforaları, Sakız adasında üretilen Sakız amforaları gibi birçok ticaret merkezinin amforasına rastlanabiliyor.

Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi eserleri arasında kaptanların, balıkçıların müzeye bağışladığı eserleri de görebiliyoruz.

Bodrum Kalesi Bahce Amforalar
Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Amfora Koleksiyonu

Giriş kapısının yanında bulunan yılan kabartmasından ötürü Yılanlı Kule olarak adlandırılan yapı önceleri revir olarak kullanılıyormuş. Günümüzde amforaların sergi alandır. Dünyanın en zengin Doğu Akdeniz amforaları koleksiyonuna sahip olan Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’nde en eski amfora MÖ 14. yüzyıla tarihlenmiştir.

Bodrum Kalesi Yilan Kulesi Kabartmasi
Bodrum Kalesi Amfora Koleksiyonu

Turgutreis Yassıada Batığı

Bahçenin sağ tarafındaki, Osmanlı egemenliği ile birlikte minare eklenmesiyle camiye dönüştürülen şapelin içinde Turgutreis’in yakınlarında bulunan bir batık ile ilgili sergi alanı bulunuyor. 1958 yılında fark edilen batık gemiyi incelemeye gelen Pensilvanya Üniversitesi öğrencileri 1961 – 1964 yıllarında yaptığı kazı çalışmalarıyla ortaya çıkardığı geminin, son basılan paranın üzerindeki tarihe göre 626 yılında battığı düşünülüyor.

Şapelde bulunan batık kalıntılarından yola çıkarak teknenin 1/10 ölçeğindeki ayrıntılı modelini yakından inceleyebilirsiniz. Yine aynı odada batığın bir maketi de bulunuyor. Batık tekne içerisinde 850 adet amfora bulunmuş, amforaların içlerindeki üzüm çekirdeklerinden yola çıkarak çoğunluğunun şarap olduğu düşünülüyor.

Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Turgutreis Yassiada Batigi Gemisi
Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Turgutreis Yassiada Batigi Amforalar

Gemide günümüzdeki tersanelerde kullanılan malzemelere yakın malzemeler de bulunmuş. Onarımlarda kullanılabilecek bu malzemeler arasında bıçak, balta, keser, çekiç gibi nesneler sergileniyor.

Bu galeride gemideki mürettebat, mürettebatın yemek ihtiyacı gibi detaylardan da bahsedilmiş. Kazının nasıl yapıldığını Cam Batığı salonunda yer alan bir akvaryum içerisinde 1/20 ölçeğinde küçültülmüş halini görebilirsiniz.

Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Turgutreis Yassiada Batigi Buluntular
Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Turgutreis Yassiada Batigi Eserler

Serçe Limanı Cam Batığı Kazısı

Dünyanın en önemli batıkları arasında yer alan Serçe Limanı Cam Batığı, Marmaris’in 40 km güneyinde, 1973 yılında Süngerci Mehmet Aşkın tarafından bulunmuş ve Sualtı Arkeoloji Enstitüsü tarafından kazılmaya başlanmıştır.

MS 1025 yılında, Haçlı Seferleri öncesindeki barış döneminde batan batık gemi, kıyıya yakın bir yerde, 32 metre derinlikte bulunmuş. Antik gemilerden modern gemilere geçiş sürecindeki en eski örneklerden sayılan batık gemide 2,5 ton kırık cam, işlenmiş cam artıkları ve cam külçeler ile 90 tane sağlam cam kap bulunmuş.

Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Cam Batigi Kazisi Eserleri
Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Cam Batigi Kazisi Buluntulari

Gemi yaklaşık 16 metre uzunluğunda, 5 metre eninde ve 35 ton yükü taşıyabilecek kapasitede. Omurganın dışında, teknenin tamamı çam ağacından yapılmış. Demir ve ağaç çivileri ile kamalı saplamalar kullanılarak birbirlerine tutturulan kaplama ve kaburgalara sahip gemi, daha sonraki yıllarda Atlantis okyanusunu aşan gemilerde kullanılacak olan altyapıya öncülük etmiş.

Bodrum Kalesi’nde yer alan omurga, yüzlerce ahşap parçanın bir araya getirilmesiyle ortaya çıkarılmış. Ancak bu haliyle bile teknenin ancak %20’sinin ortaya çıkarıldığı söyleniyor.

Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Serce Limani Batigi Gemi
Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Serce Limani Batigi Gemi Iskeleti

Başka bir kulenin içinde bulunan ve cam batıklarının sergilendiği salon çok karanlık bir yer ve içeride bulunan malzemeler altlarından verilen azıcık bir ışıkla aydınlatılıyor. Eserlerin tamamı sualtından çıkarılmış.

Çoğu Serçe Batığı Limanı‘ndan çıkarılan eserlerin yanında Kaş Uluburun Batığı‘ndan çıkarılan cam külçeler de yer alıyor. Stratonikeia ve Kaunos gibi antik şehirlerde de çıkarılan cam buluntular görebileceğiniz tarihi cam eserler arasında.

Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Cam Batiklar Salonu Eserleri
Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Cam Batiklar Salonu Buluntular

Tektaş Burnu Batığı

Çeşme yakınlarında 1999 – 2001 yılları araınsda yapılan kazılar sonucu, 38 – 43 metre derinliklerden çıkarılan Tektaş Burnu Batığı da sergilenen eserler arasında. MÖ 400’lü yıllara ait olan batığa ait amforalar ve kazılar sonucu ortaya çıkarılmış buluntuları görmek mümkün.

Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Tektas Burnu Batigi Eserleri
Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Tektas Burnu Batigi Amforalari

Uluburun Batığı

Kaş yakınlarında bulunan Uluburun Batığı‘nın ağırlıklı olarak saf bakır taşıdığı belirlenmiş. Saf bakırın yanısıra öküz derisi, değişik formda külçeler de yer almış. Külçeler, henüz bir objeye dönüştürülmemiş maddelerdir.

Külçeler, ticaret vasıtasıyla ulaştıkları yerlerde çeşitli işlemlerden geçerek son halini alır. Uluburun Batığı’nda da tonla bakır ve kalay külçelere rastlanmış.

Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Uluburun Batigi Eserleri
Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Uluburun Batigi Buluntulari

Tunç çağı batığı olan ve dünyanın en eski batığı olarak bilinen Uluburun Batığı’nın istikametinin neresi olduğu bilinemiyor. Ancak keramik kap şekillerine, Nefertiti’ye ait mühre ve ağaç halkalarından tarihlendirme yöntemiyle batığın, MÖ 1305 yılından kısa bir süre sonra batmış olabileceği düşünülüyor.

Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Uluburun Batigi Gezisi
Bodrum Sualti Arkeoloji Muzesi Uluburun Batigi Agaci

Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi giriş ücreti ve ziyaret saatleri nelerdir?

Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi, Bodrum Kalesi’nin içinde bulunuyor. Müzekart’ınız varsa ücretsiz giriş yapabilirsiniz. Normalde yazın haftanın hergünü 08:30 – 18:30 saatleri arasında ziyaret edilebilir. Kış sezonunda Pazartesi hariç hergün 08:30 – 16:30 saatleri arasında açık.