Kars’ın dondurucu soğuğunda, zamana meydan okuyan tarihi yapılar arasında bir yolculuğa çıkıyoruz. Baltık mimarisinden Rus evlerine, Osmanlı’nın zarif detaylarından Cumhuriyet döneminin izlerine kadar uzanan bir miras… Kars mimarisi, şehrin dokusunu şekillendiren zengin tarihi ve estetik güzellikleriyle sizi bekliyor. Bu yazıda, Kars’taki tarihi yapıları keşfederken, mimari mirasın nasıl korunduğuna ve şehrin nasıl bir kültürel mozaik oluşturduğunu göreceksiniz.

Kars, tarihi ve kültürel bir zenginliğe sahip olup, mimari yapılarıyla dikkat çekiyor. Şehrin Kaleiçi Mahallesi, Osmanlı dönemine ait eserleri bünyesinde barındırıyor. Bu mahallede yürürken, Osmanlı mimarisinin zarif detaylarını görebilirsiniz.

Ancak şehrin daha iç kesimlerine doğru ilerlediğinizde, Rus mimarisinin etkileyici izlerini keşfetmeye başlıyorsunuz. 1877 Osmanlı-Rus Savaşı sonrası 40 yıl boyunca Rus hakimiyeti altında kalan Kars, bu dönemde Rusların ihtiyaçlarına hizmet edecek şekilde yeniden şekillendirilmiş.

Ruslar, Kars’ı ele geçirdiklerinde şehri kendi mimari anlayışlarına göre yeniden düzenlemişler. Özellikle ızgara planlı caddeler ve Baltık mimarisi stilinde inşa edilmiş tek veya iki katlı süslü yapılar dikkat çekiyor.

Bu binalarda kullanılan koyu renkli bazalt taşı, Rus mimarisine özgü bir atmosfer katıyor. Şehrin sokaklarında dolaşırken, bu yapıların estetiğini ve sağlamlığını gözlemleyebilirsiniz.

Kars’ta Baltık mimari tarzında inşa edilmiş birçok bina günümüze kadar ulaşmış. Bu binaların bazıları özenle restore edilerek otel, restoran gibi işletmeler olarak hizmet veriyor. Ancak bazı binalar ise soğuk savaş döneminin izlerini taşıyarak harabe halinde kalmış.

Bu tür yapıların ya devlet tarafından korunması ya da özel sektör eliyle aslına uygun şekilde restore edilip kullanıma sunulması gerekiyor. Aksi takdirde, 100 yıllık bu tarihi yapılar zamanla yok olabilir. Şehirde dolaşırken binaların önündeki sarı tabelalardan, yapının tarihçesi ve önceki kullanım amaçları hakkında bilgiler edinmek mümkün.

Kars’taki Tarihi Yapılar ve Mimari Miras

Kars, zengin tarihi ve çeşitli mimari stili ile pek çok görülmeye değer yapısına ev sahipliği yapıyor. İşte Kars’ta mutlaka ziyaret edilmesi gereken bazı tarihi yapılar:

Fethiye Camii (Aleksandr Nevski Katedrali): Fethiye Camii, önceleri 19. yüzyılda Ruslar tarafından Aleksandr Nevski Katedrali olarak inşa edilmiş. Kurtuluş Savaşı’ndan sonra yapıya minareler eklenerek camiye dönüştürülmüş.

Şu anki görkemiyle, hem tarihi hem de mimari bir hoşluk sunuyor. Camiye dışarıdan bakıldığında, Rus mimarisinin zarif detaylarını ve dönüşüm sonrası eklenen Osmanlı mimari unsurlarını görebilirsiniz. Ayrıca, caminin yanında Türkiye’nin kurucu liderlerinin büstlerini içeren bir anıt alanı bulunuyor.

İl Özel İdaresi Binası: İl Özel İdaresi Binası, 19. yüzyılın sonlarında Baltık mimarisi tarzında inşa edilmiş. Şu anda Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kullanılıyor. Yapının dikkat çekici özelliği, sağlam ve koyu renkli bazalt taşlarından yapılmış olması. Cumhuriyet’in ilanından sonra bir süre Ziraat Bankası olarak hizmet vermiş, 1984’teki restorasyonundan sonra ise bir süreliğine Anadolu Lisesi olarak kullanılmış.

Defterdarlık Binası: Sarı renkli ve gösterişli Defterdarlık binası, 19. yüzyılda inşa edilmiş ve 1980 yılına kadar Kars Valiliği olarak kullanılmış. Şu anda bu tarihi yapı, daha sakin bir cadde üzerinde yer alıyor. Binanın mimarisi ve konumu, ziyaretçilere Kars’ın eski dönemlerine ait bir atmosfer sunuyor. Bu bina, şehrin tarihine ışık tutan önemli bir yapı olarak kabul ediliyor.

İl Sağlık Müdürlüğü Binası: 1907 yılında inşa edilen İl Sağlık Müdürlüğü Binası, başlangıçta farklı sağlık hizmetleri için kullanılmış. Cumhuriyet’in ilanından sonra bir süre hastane olarak hizmet veren bu bina, dönemin sağlık mimarisi özelliklerini yansıtıyor. Yapı, üç katlı olup, günümüzde de sağlık hizmetlerine ev sahipliği yapmaya devam ediyor. Bu yapı, Kars’ın sağlık tarihindeki önemli bir rol oynamış.

Sonuç

Kars, her köşesinde farklı bir hikaye anlatan, mimari mirasıyla ziyaretçilerine tarih boyunca bir yolculuk sunan eşsiz bir şehir. Rus evlerinden Baltık mimarisine, tarihi camilerden Cumhuriyet döneminin modern yapılarına kadar her bir taşında bir tarih yatıyor. Kars’a ulaşımın en eğlenceli yolu olan Doğu Ekspresi ile Kars seyahatini de bir gün mutlaka gerçekleştirin.