İzmir Tarihi Asansör Binası ve Dario Moreno Sokağı
İzmir’in Konak ilçesinde, iki cadde arasındaki ulaşımı sağlayan tarihi bir asansör bulunuyor. İzmir’deki bu tarihi asansör, İzmir’e ilk defa gelenlerin mutlaka görmek istediği bir yer. Çünkü tarihi yaşamanın yanısra İzmir’in muhteşem manzarasına da tanık oluyorlar.
İzmir’in güzelliğini, körfez manzarasını yüksekten izlemenin keyfi Tarihi Asansör’den geçiyor. Bu tarihi yapı, aşağıdaki Mithat Paşa Caddesi ile yukarıdaki Halil Fırat Paşa Caddesi‘ni birbirine bağlayan bir yapı.
155 merdiveni aşmadan caddeler arası geçişte kolaylık sağlayan Tarihi Asansör‘ün üst katında, yemek yiyebileceğiniz, çay içebileceğiniz veya birtakım etkinlikler düzenleyebileceğiniz küçük bir restoran bulunuyor.
Asansör Restaurant‘ta muhteşem manzara eşliğinde çay, kahve ya da sıcak mevsimlerde soda içebilirsiniz. Fiyatlar abartılı değil, bu manzarada oturup soluklanmaya değer.
Tarihi Asansör’ün bulunduğu kulede toplam 2 asansör yer alıyor. Önceleri, soldaki buharla, sağdaki elektrik ile çalışıyorken 1985 yılında geçirdiği restorasyon ile buharla çalışan asansörün de elektrik ile çalışması sağlanmış.
Yapının 4 bölümden oluşan dış cephesi taş bloklar ile başlar ve taştan sonraki, tuğla ile örülmüş olan kısımlar yukarı doğru kademe kademe daralır.
Asansörün içi ise başka bir dünya. Aşağıdan yukarıya ya da yukarıdan aşağıya seyir halindeyken zaman tünelinde yolculuk yapıyormuş gibi hissedebilirsiniz kendinizi. Fon müziğinde Dario Moreno kulağınıza dokunur. Eski fotoğraf albümleri eşlik eder size, gözünüze dokunur.
Eşsiz bir kent panoramasına sahip Tarihi Asansör’ün Mithat Paşa’ya çıkan sokağı, ünlü Türk gitarist ve oyuncu Dario Moreno’nun yaşadığı sokak olması sebebiyle Dario Moreno Sokağı adını almış.
Dario Moreno Kimdir?
Müziğe, yaşamı boyunca yakın olan Aydın doğumlu sanatçı, genç yaşlarında İzmir’e taşınmış ve ilk konserini Konak vapur iskelesinin üzerindeki gazinoda vermiştir.
Sonraları annesi Madam Roza ile birlikte, asansörün alt katındaki, 1992 yılından itibaren Dario Moreno Sokağı olarak adlandırılan sokağa yerleşmişlerdir.
Tarihi taş evlere sahip Dario Moreno Sokağı’nın diğer bir adı, yanında Tarihi Asansör olması sebebiyle doğal olarak Asansör ya da Asansör Sokağı olarak isimlendiriliyor.
Ege’ye özgü bir tarza sahip ve dolayısıyla sadece İzmir ve civarında; en çok üç katlı, sevimli bir mimari yapısı olan sakız evlerinin eşlik ettiği sokağın sonundaki Dario Moreno’nun evinde yazılı olarak vasiyeti vardır ki İzmir’i ne kadar çok sevdiğini anlarsınız.
İzmir, tatlı ve sevgili şehrim. Bir gün şayet senden uzakta ölürsem; beni sana getirsinler. Fakat, mezarıma götürürlerken, ”öldü” demesinler. ”uyuyor” desinler. Koynunda tatlı İzmir’im.
Aydın’da doğmuş olmasına rağmen İzmir aşığı olan ve kendisini İzmirli olarak lanse eden Dario Moreno’nun, bazılarını Fransızca’dan Türkçe’ye çevirdiği, çok güzel şarkıları vardır.
Her Akşam (Votka, Rakı ve Şarap), Deniz ve Mehtap bunlardan bazılarıdır. Asansör Sokağı’nda bir de büstü vardır Dario Moreno’nun, Cezayir asıllı Fransız şarkıcı Enrico Macias’ın elinde gitar olan büstü ile birlikte.
İzmir Tarihi Asansör hakkında kısa bilgi
Peki bu caddeler arasında 58 metreyi bulan yükseklik neden var? Adı üzerinde, Karataş bölgesinin sahil şeridi tarih boyunca taş ocağı olarak kullanılmış.
Bu caddelerde oturan sakinlerin, onlarca merdiveni inip çıkmaları zor olduğundan Musevi bir hayırsever el atmış duruma.
Asansör’ün giriş kapısı üzerindeki yuvarlak madalyon içindeki kitabeden anlaşılacağı üzere 1907 yılında Nesim Levi Bayraklıoğlu – soyadı kanunundan sonra Bayraklıoğlu soyadını almıştır.
Çünkü İzmir’deki Türk bayraklarının dikim işleri ile Nesim Levi ilgilenirmiş – adındaki bir iş adamı tarafından yaptırılmış Tarihi Asansör. Nesim Levi, bir dönem Haldun Taner Öykü Ödülü kazanan dünyaca ünlü Fransız yazar Mario Levi’nin büyükbabasıdır.
1942 yılında Şerif Remzi Reyent’e satılan asansör, Şerif Remzi’nin ölümünden sonra yeğeni Ayla Ökmen’e kalmış. Ayla Hanım da asansörü 1983 yılında belediyeye bağışlamış.
İzmir Tarihi Asansör giriş ücreti ve çalışma saatleri nelerdir?
Harika manzarası olan ve Dario Moreno ile özdeşleşen Tarihi Asansör’e giriş ücretsiz. Tarihi Asansör, sabah 08:00 ile gece 00:00 arası çalışıyor.
İzmir Tarihi Asansör nerede ve nasıl gidilir?
Tarihi Asansör’e GPS aracılığıyla giderseniz sizi Nihatbey Caddesi’nin olduğu üst tarafa yönlendirir. Eğer aracınızla geliyorsanız Tarihi Asansör’e gelmeden aracınızı boş bulduğunuz bir noktaya parketmeniz gerekiyor.
Mithatpaşa Caddesi üzerinden gelirseniz Dario Moreno Sokağı’ndan girin, yol sonunda sağ tarafta Tarihi Asansör’ün ücretsiz park alanı bulunuyor, boş ise oraya da parkedebiliyorsunuz.
