Anavarza Antik Kenti (Kozan): Ziyaretçi Rehberi, Giriş Ücreti ve Efsanesi

Adana Kozan'da bulunan ve UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alan Anavarza Antik Kenti, hem görkemli kalesi hem de Anadolu'nun en büyük antik şehirlerinden biri olma potansiyeli ile dikkat çekiyor. Tamamen ücretsiz gezebileceğiniz bu devasa ören yerinde, görkemli bir zafer takı, Kilikya'nın en önemli kalelerinden biri ve gizemli efsaneler sizi bekliyor.

Bu rehberde, Anavarza'ya nasıl gidileceğinden kale tırmanışı ipuçlarına, ziyaret saatlerinden meşhur efsanesine kadar tüm pratik bilgileri bulacaksınız.

Anavarza Ziyareti İçin Pratik Bilgiler

Anavarza Antik Kenti'nin Efsanesi ve Tarihi

Anavarza, tarihi boyunca "Anazarba", "Aynzarba" ve "Anazarbus" gibi farklı isimlerle anılmış. Ancak bu isimlerin arasında en çok akılda kalanı, kentin meşhur efsanesinden geliyor.

Efsaneye göre, Roma döneminde Anavarza kralının dillere destan güzellikte bir kızı vardır. Rakip iki kral, prensesle evlenmek ister. Kral, kenti susuzluktan kurtaracak su kemerini kim daha önce inşa ederse kızını onunla evlendireceğini söyler.

Krallardan biri su kemerlerini kente daha yakın bir noktadan, diğeri ise kilometrelerce ötedeki dağlardan getirmek için çalışmaya başlar. Uzaktan su getiren kral, çalışmasını bitirdiğinde prensese haber gönderir. Ancak bu sırada diğer kral, prensesle evlenmek üzeredir. Durumu öğrenen prenses, "Böylesi bir aşkın üzerine başka bir sevda kabul edemem" diyerek kendini kaleden aşağı atar. Bu trajik olay üzerine, uzaktan suyu getiren kral da "Artık o suyun da, kentin de anlamı kalmadı" diyerek kendini su kemerlerinin tepesinden atar.

Bu hüzünlü aşk hikayesi, kentin adının "Anavarza" (Aşkın Gözyaşı veya Aşkın Ziyanı) olarak anılmasına neden olmuştur.

Yaşar Kemal'in Gözünden Anavarza

Türk edebiyatının usta kalemi Yaşar Kemal, baş yapıtlarından biri olan İnce Memed'de Anavarza'dan bahsediyor. Bu eserde Çukurova köylüsünün ağalık sistemine karşı mücadelesi anlatılırken, Anavarza'nın da hikayenin bir parçası olması, bu antik şehrin kültürel ve tarihi önemini daha da artırıyor.

Anavarza kalesinin kayalıkları kuzeyden güneye uzanmış bir gemiye benzer. Üstündeki eskimiş, dökülmüş örenleri, yıkıntılarıyla. Anavarza gemisi her zaman durgun bir denizde hiç sallanmadan ağır ağır ilerler. - Yaşar Kemal

Anavarza Kalesi: Tırmanış ve Manzara İpuçları

Anavarza Antik Kenti'nin hemen yanı başında, yüksek bir tepe üzerinde mağrur duran Anavarza Kalesi, kilometrelerce uzaktan bile görülebiliyor. Antik şehrin kalbinde yer alan bu yapı, Kilikya bölgesindeki en görkemli kalelerden biridir.

Kaleye çıkış yolunda, bu eski medeniyetin izlerini sürerek, tarihin tozlu sayfalarında bir yolculuğa çıkıyorsunuz. Şehrin tekrar ayağa kaldırılması durumunda, bu yüksek noktadan tüm antik kenti kuşbakışı izlemek mümkün olacak.

Kaleye Çıkarken Ne Gerekir?

• Süre: Kaleye tırmanış belirgin bir patika üzerinden yapılıyor ve kondisyonunuza bağlı olarak yaklaşık 30-45 dakika sürüyor.
• Ekipman: Özellikle yaz aylarında yanınıza mutlaka en az 1 litre su, şapka ve güneş kremi alın. Patika zaman zaman dikleştiği ve zemin kaygan olabildiği için spor ayakkabı veya trekking botu şart.
• En İyi Saat: Tırmanışı sabah serinliğinde veya akşamüstü gün batımına yakın yapmak en keyiflisi.

Antik Kentte Görülecek Yerler (Gezilecek Alanlar)

Anavarza, eğer tamamen ortaya çıkarılabilirse, Anadolu'nun en büyük antik kentlerinden biri olmaya aday. Şu anda gezebileceğiniz başlıca yapılar şunlar:

Anıtsal Zafer Takı

Bu eski şehrin girişinde, Roma İmparatorluğu'nun Persler üzerindeki zaferini kutlayan, bugün bile dimdik ayakta duran bir zafer takı sizi karşılıyor. Bu 22 x 10 metre ölçülerindeki anıtsal yapı, üç kemerli yapısıyla geçmişin görkemini ve sanatını adeta günümüze taşıyor.

Anavarza'nın simgesi olan ve Roma'nın Pers zaferini kutlayan 22 metre genişliğindeki anıtsal zafer takı

Antik Tiyatro ve Stadyum

Bu tarihi yerleşim, aynı zamanda antik bir tiyatroya da ev sahipliği yapıyor. Antik tiyatrolar, her zaman bölgenin kültürel ve sanatsal gelişmişliğinin bir göstergesi olmuştur. Anavarza'daki bu tiyatro, henüz tam olarak gün yüzüne çıkarılmamış olsa da kalıntıları, zamanın zorluklarına rağmen ayakta kalmayı başarmış ve bu eski şehrin kültürel zenginliğine tanıklık ediyor.

Henüz tam olarak gün yüzüne çıkarılmamış olan Anavarza Antik Tiyatrosu'nun kalıntıları.

Sütunlu Cadde ve Mozaikler

Dilekkaya Köyü, Anavarza Antik Kenti'nin üzerine kurulu olduğu için, köyün sakinlerinin bahçelerinde bile antik döneme ait mozaikler ve lahitler bulmak mümkün. Bu durum, geçmişin günlük yaşamla iç içe olduğunun canlı bir örneğini sunuyor. Antik kentin ana caddesi olan sütunlu caddenin kalıntıları da bölgeye yayılmış durumda.

Kaya Mezarları ve Kilise Kalıntıları

Anavarza'nın kaleye yakın bölgelerinde, ziyaretçileri geçmişin mistik dünyasına daveten kaya mezarları, lahitler ve çeşitli kilise kalıntıları bulunuyor. Bu mezarlar, antik çağ insanlarının ölüm sonrası inançları ve gelenekleri hakkında önemli ipuçları veriyor.

Anavarza Antik Kenti Giriş Ücreti 2025 ve Ziyaret Saatleri

Anavarza Antik Kenti Ücretli mi? Hayır. Anavarza Antik Kenti ve Kalesi'ne giriş, 2025 yılı itibarıyla ziyaretçiler için tamamen ücretsizdir. Bu, tarihe meraklı herkesin, bu eski uygarlığın izlerini sürme fırsatını kolayca yakalayabileceği anlamına geliyor.

Anavarza Ziyaret Saatleri: Anavarza Ören Yeri, Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı bir müze statüsünde olmadığı ve başında bir görevli bulunmadığı için resmi bir açılış/kapanış saati yok. Ancak, alan çok geniş ve kale tırmanışı tehlikeli olabileceğinden, güvenli bir gezi için mutlaka gün ışığında (örneğin 08:30 - 17:30 arası) ziyaret edilmesini tavsiye ediyoruz.

Anavarza Antik Kenti Nerede ve Nasıl Gidilir?

Anavarza Kalesi ve antik kenti, Adana'nın Kozan İlçesi'ne bağlı Dilekkaya Köyü'nde yer alıyor. Adana şehir merkezine yaklaşık 80 km uzaklıkta bulunan Anavarza, Kozan ilçesine ise sadece 28 km mesafede.

Bu konumu, onu Adana merkezdeki gezinizi tamamladıktan sonra günübirlik bir kaçamak için mükemmel bir rota haline getiriyor. Şehir merkezinin simgeleri olan Sabancı Merkez Camii ve hemen yanındaki Adana Taş Köprü'yü gezdikten sonra, yaklaşık 1.5 saatlik keyifli bir kırsal yolculukla kendinizi bu bambaşka antik dünyada bulabilirsiniz.

• Özel Araç ile Ulaşım: Özel aracınızla Anavarza'ya gitmek istiyorsanız, Ceyhan Kozan yolu üzerinden Ayşehoca köyüne ulaşmalı ve buradan doğuya, Kozan'ın Dilekkaya Köyü'ne doğru yönelmelisiniz. Tabela takibi oldukça kolaydır ve sizi doğrudan Anavarza'nın antik dünyasına götürecek.
• Toplu Taşıma (Minibüs) ile Ulaşım: Anavarza'ya toplu taşıma araçlarıyla gitmek isteyenler için, Kozan İlçe Merkezi'nden Dilekkaya'ya düzenli olarak sefer yapan minibüsler (dolmuşlar) mevcut. Bu minibüsler, ziyaretçileri Anavarza'nın kapısına kadar götürecek şekilde hizmet veriyor.