Gizemli tarihine ve doğal güzelliklerine bir yolculuk yapmaya hazır mısınız? Batman sınırları içerisinde, Dicle Nehri’nin kıyısında yer alan Hasankeyf, tarih ve doğanın muhteşem birleşimiyle sizi bekliyor. Bu eski kent, sadece göz alıcı manzaralarıyla değil, aynı zamanda tarihi ve kültürel mirasıyla da ziyaretçilerini büyülüyor.

Peki, bu tarihi zenginliği ve doğal güzellikleri keşfetmek için neden acele etmeniz gerektiğini hiç düşündünüz mü? Hasankeyf’in sular altında kalmadan önce son bir kez onun büyüsüne tanık olma şansınız var.

Hasankeyf, gizemli ve büyüleyici geçmişiyle, ziyaretçilerini adeta zaman yolculuğuna çıkaran bir yer. Bu tarihi şehir, Ilısu Barajı’nın tamamlanmasıyla birlikte suların derinliklerine gömülme noktasında.

Eğer bu eşsiz güzellikleri su yüzeyinin altında keşfetmek istemiyorsanız, Dicle Nehri’nin kıvrımları arasında saklanan bu doğal ve tarihi harikayı görmek için zaman daralıyor. Göz alıcı manzaraları, eski mağaraları ve kendine has mimarisiyle Hasankeyf, adeta bir açık hava müzesi gibi.

Hasankeyf’in Tarihi

Hasankeyf’in tarihi dokusunu anlamak için, onun isminin kökenine bakmak faydalı olacaktır. HısnıKeyfa’dan türeyen Hasankeyf, geçmişten günümüze pek çok farklı isimle anılmış olsa da, “Kaya Taş” anlamını koruyor.

Bu isim, şehrin yerleşiminin ve yapılarının büyük bir kısmının kayalıklar üzerine kurulmuş olmasından ileri geliyor. Dicle Nehri’nin yanı başında yer alan Hasankeyf, bu muhteşem nehrin bereketli sularıyla yüzyıllar boyunca canlılığını korumuş.

Er-Rızk Camii ve Minaresi

Hasankeyf’in en dikkat çekici yapılarından biri, Er-Rızk Camii ve özellikle minaresidir. Bu minare, 1409 yılında Eyyubi Sultan Süleyman tarafından inşa edilmiş ve zamanın ustalığını yansıtan işçiliği ile bugün hala ayakta duruyor.

Minarenin 65 metre yüksekliğe ulaşan zarif yapısı, Dicle’nin kenarında tarih boyunca birçok medeniyete tanıklık etmiş. Üzerindeki hoparlörler, günümüz teknolojisinin tarihi mirasla buluştuğunun bir simgesi gibi.

Ilısu Barajı’nın sularının minarenin bu yüksekliğine ulaşacağı düşünülüyor, bu da Hasankeyf’in tarihi dokusunun ne kadar büyük bir tehlike altında olduğunu gözler önüne seriyor. Bu eşsiz yapıyı ve onun çevresindeki diğer tarihi eserleri keşfetmek için hala zaman varken, Hasankeyf’i ziyaret etmek, tarihe tanıklık etmek anlamına geliyor.

Hasankeyf Kalesi

Mezopotamya ile Anadolu uygarlıklarının kucaklaştığı bir coğrafyada, stratejik bir konuma sahip Hasankeyf Kalesi, pek çok medeniyetin gözdesi olmuş. M.S. 363 yılında Bizanslılar tarafından inşa edilen bu kale, tarih boyunca birçok topluluğun hedefi olmuş.

Kalenin yalnızca savaş ve savunma amacıyla değil, aynı zamanda bir yaşam alanı olarak da kullanıldığını görüyoruz. Kaya içinde ve üzerinde oluşturulan yerleşim yerleri, Küçük Saray ve Büyük Saray gibi önemli mekanlar, kentin yönetim merkezleriydi.

2001 yılına kadar bu tarihi yapıda yaşam devam ederken, kalenin ana parçadan ayrılma riski nedeniyle evler boşaltılmış.

Kalenin Mimari Özellikleri ve Mağaralar

Hasankeyf Kalesi, kolay yontulabilen kaya türleri sayesinde insanların yaratıcılığını sergilediği bir yapıya dönüşmüş. Nehirden su almak ve savaş esnasında kaçış yolu olarak kullanılmak üzere inşa edilen merdivenler, kaledeki hayatın zorluklarına karşı geliştirilen pratik çözümleri gösteriyor.

Ayrıca, Hasankeyf’te sadece kalede değil, çevresinde de yaklaşık 3000 mağara bulunuyor. Bu mağaralar, yazları serin, kışları sıcak tutma özelliğiyle, tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar bazılarında yaşamın devam ettiği eşsiz yapılardır.

Köprü

Hasankeyf’teki tarihi taş köprü, Ortaçağ’da inşa edilmiş köprüler arasında kemer açıklığı açısından en büyüğü olarak dikkat çekiyor. Nehrin debisine karşı direnebilmek için üçgen şeklinde inşa edilen ayaklar, mühendislik açısından önemli bir detayı işaret ediyor.

Hasankeyf, değişik kültürlerden kalan kalıntılarla dünyada nadir rastlanan bir mirasa sahip. Ancak bu tarihi dokunun korunması ve UNESCO Dünya Mirasları Listesi’ne girebilmesi için, hükümetin resmi bir başvuru yapması gerekiyor.

Buna rağmen, hükümet Ilısu Barajı Projesi’ni tercih ediyor. Bu durum, Hasankeyf’in yanı sıra Fırat Kaplumbağası gibi soyu tükenmekte olan hayvanların ve Güneydoğu Anadolu’daki doğal alanların korunmasını tehlikeye atıyor, ayrıca Irak’ın güneyindeki Basra bataklıklarının kurumasına da etki edebilir.

Bu nedenle, Hasankeyf’in UNESCO Miraslar Listesi’ne girmesi, sadece tarihi koruma açısından değil, aynı zamanda çevresel ve ekolojik dengenin korunması için de büyük önem taşıyor.

Sonuç

Hasankeyf, her köşesi tarihle iç içe olan, doğal güzellikleriyle göz kamaştıran, Batman’ın gizli bir cenneti. Bu eşsiz yer, sular altında kalmadan önce keşfedilmesi gereken nadir güzelliklerden biri.

Tarihin ve doğanın iç içe geçtiği bu özel yerde, geçmişin izlerini sürerken, geleceğe dair bir umut taşıyın. Hasankeyf’i keşfetmek, sadece bir gezintiden çok daha fazlası; bu, bir tarih, kültür ve doğa serüveni.