İstanbul, tarihi ve kültürel zenginliğiyle her zaman göz dolduran bir şehir olmuştur. Ancak bu zenginlik sadece saraylar, camiler ya da müzelerle sınırlı değil. İstanbul’un sunduğu diğer bir değerli hazine de, şüphesiz ki kütüphaneleridir.

Öğrencilerden akademisyenlere, araştırmacılardan kitapseverlere kadar herkes için biçilmiş kaftan olan bu kütüphaneler, 7/24 açık olanlarından kadın eserlerine odaklananlarına kadar oldukça çeşitli.

İşte bu blog yazısında, İstanbul’da keşfedebileceğiniz eşsiz kütüphaneleri detaylı bir şekilde ele alacağız.

Atatürk Kitaplığı

“Taksim’de ders çalışabileceğim bir yer arıyorum” diyorsanız, ilk durak kesinlikle Atatürk Kitaplığı olmalı. Bu kütüphane, Cumhuriyet tarihine damgasını vurmuş önemli isimlerin, Osman Ergin’den Muallim Cevdet’e, Haşim İşcan’dan Muhsin Ertuğrul’a kadar, kişisel kitap koleksiyonlarını da bünyesinde barındırıyor. Yarım milyona yakın kitabın yanı sıra, 50 binin üzerinde yazma eser, albüm, atlas, harita ve İstanbul’a özgü özel koleksiyonlar da mevcut.

Kütüphane, ödünç kitap alma ve dijital ortamda eski-yeni eserlere erişim gibi birçok hizmet sunuyor. Taksim’de eski AKM’nin hemen arkasında yer alan bu kütüphane, ulaşım açısından da oldukça avantajlı.

Fakat dikkat, özellikle sınav dönemlerinde burada bir koltuk kapabilmeniz biraz zor olabilir. Ancak endişelenmeyin, kütüphanenin önündeki sıra sizi yıldırmasın; biraz sabır ile içeriye girebilirsiniz. Erken saatlerde gitmeniz, yer bulma şansınızı artırabilir.

Atatürk Kitaplığı’nın en çarpıcı özelliği, her gün 24 saat açık olması. Ancak, gece yarısı ile sabah 6 arasında güvenlik sebepleriyle yeni ziyaretçi kabul edilmiyor. Bu saatlerde kütüphanede kalmak istiyorsanız, daha önce içeriye girmiş olmanız gerekiyor.

Adres Bilgileri: Miralay Şefik Bey Sok. No: 6, Taksim, Beyoğlu – İstanbul

Beyazıt Devlet Kütüphanesi

Beyazıt Devlet Kütüphanesi, 1884 yılında Kütüphane-i Umumi-i Osmani adıyla kuruldu ve Türkiye’nin devlet tarafından kurulan ilk kütüphanesi olma özelliğini taşıyor. Göz alıcı tarihi yapısı ve geniş arşiviyle İstanbul’un en etkileyici kütüphanelerinden biri.

Kütüphane, sadece basılı materyallerle sınırlı kalmıyor; zengin e-kitap ve sesli kitap koleksiyonu da mevcut. Özellikle İstanbul Üniversitesi’nin Beyazıt Yerleşkesi’ne yakın olması nedeniyle, üniversite öğrencileri tarafından sıkça ziyaret ediliyor.

Final dönemlerinde geceyi burada geçirmek isteyenler için kütüphane haftanın yedi günü, günün 24 saati açık. Yani, burası sabahlamayı seven öğrenciler için biçilmiş kaftan.

Adres Bilgileri: Turan Emeksiz Sk. No:6, 34126 Beyazıt – İstanbul

Kadın Eserleri Kütüphanesi

İstanbul’un tarihi semtlerinden biri olan Balat, birçok farklı kültüre ve döneme ait eserleri bünyesinde barındırır. Fakat aralarında en özeli, 1990 yılında beş kadın akademisyen ve yazar (Doç. Dr. Füsun Akatlı, Prof. Dr. Jale Baysal, Aslı Davaz, Doç. Dr. Şirin Tekeli ve Füsun Yaraş) tarafından kurulan Kadın Eserleri Kütüphanesi’dir.

Kütüphanenin en dikkat çekici özelliği, Türkiye’de kadınlar tarafından yazılan veya kadınlar hakkında oluşturulan eserlerin toplandığı bir merkez olmasıdır. Kütüphanede 12.000’den fazla kitap, kadın sanatçılar tarafından bağışlanan eserler ve gazete kupürleri yer alıyor.

Adres Bilgileri: Balat, Kadir Has Kavşağı No:8, 34083 Fatih – İstanbul

Rami Kütüphanesi

2023 yılının Ocak ayında kapılarını kitapseverlere açan Rami Kütüphanesi, büyüklüğü ve kapsamıyla Avrupa’nın en büyük kütüphane komplekslerinden biri olarak ön plana çıkıyor.

Rami Kütüphanesi, her yaş grubundan okuyucuya hitap edebilecek bir içerik sunuyor. Ayrıca kütüphanenin içinde çeşitli yaşam alanları da bulunuyor. Yani burası sadece bir kütüphane değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel bir merkez.

Rami Kütüphanesi’nin binası, 18. yüzyılın ortalarına kadar uzanan bir tarihe sahip ve uzun yıllar Rami Kışlası olarak kullanılmış. Ancak, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan titiz restorasyon çalışmaları sonucunda kütüphaneye dönüştürülmüş.

Adres Bilgileri: Rami Yeni, Rami Kışla Cd. 98/1, 34055 Eyüpsultan – İstanbul

Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesi

Eğer tarih ve edebiyata bir ilginiz varsa, Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesi sizi büyüleyecek. Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı’na bağlı bu kütüphane, 1557 yılında, Kanuni Sultan Süleyman döneminde temelleri atılmış.

Bu kütüphanede Türk-İslam kültürüne dair el yazması eserler ve Osmanlıca matbu eserlerin yanı sıra, Ayasofya ve Laleli gibi padişah kütüphaneleri de yer alıyor. Kütüphanede cilt, tezhip, minyatür, hat ve ebru gibi geleneksel sanatların örnekleri de sergileniyor.

Adres Bilgileri: Ayşe Kadın Hamam Sok. No:27, Fatih – İstanbul

İstanbul Araştırmaları Enstitüsü

İstanbul hakkında her türlü araştırmayı yapabileceğiniz bir diğer durak, İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesi. Öğrenciler ve araştırmacılar kadar, İstanbul meraklıları için de ideal bir mekan.

Taksim’de, Şişhane metrosuna yakın bir konumda yer alan kütüphane, modern ve ferah mimarisiyle içinde keyifli vakit geçirmenizi sağlar. İstanbul’un geçmişi, bugünü ve yarınına dair geniş bir arşiv sunuyor.

Kütüphanede 18 bin fotoğraflık Atatürk ve Cumhuriyet Fotoğrafları Koleksiyonu ve Eski İstanbul Fotoğrafları Koleksiyonu gibi birçok özel koleksiyon da mevcut.

Adres Bilgileri: Meşrutiyet Caddesi No.47, 34430 Tepebaşı, Beyoğlu – İstanbul

İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM)

İstanbul Anadolu Yakası’nın sakin ve huzurlu semtlerinden biri olan Üsküdar, birçok kütüphane ve eğitim kurumuna ev sahipliği yapmaktadır. Ancak aralarında en gözdesi şüphesiz İslam Araştırmaları Merkezi Kütüphanesi, yani İSAM’dır.

Türkiye Diyanet Vakfı’nın 1988 yılında kurduğu İSAM, 295 bin kitap ve 4 bin süreli yayın ile geniş bir koleksiyona sahip. Yavuz Argıt ve Orhan Şaik Gökyay gibi önemli akademisyen ve yazarların kişisel koleksiyonları da burada yer alıyor.

Üsküdar İcadiye’de, 29 Mayıs Üniversitesi’nin yanı başında konumlanmış olan İSAM, Metrobüs’ün Altunizade durağına oldukça yakın. Kuzguncuk’a yürüme mesafesinde olduğunu da eklemek gerek. Yani, yoğun bir çalışma gününün ardından Kuzguncuk’ta hava alabilir, kendinizi tazeleyebilirsiniz.

Adres Bilgileri: Altunizade, İcadiye Bağlarbaşı Cd. No:40, 34672 Üsküdar – İstanbul

Merkezefendi Millet Kıraathanesi

Eğer Zeytinburnu civarında yaşıyorsanız, Merkezefendi Millet Kıraathanesi size çok uygun olacaktır.

Bu kütüphane, belirli günlerde ve saatlerde ücretsiz çay, kahve ve çorba ikramıyla gerçekten öğrenci dostu bir atmosfer sunuyor. Ancak merkezi konumu ve sunduğu imkanlar nedeniyle, içeride yer bulmak bir hayli zor olabilir.

Kütüphanede çalışma salonlarına giriş-çıkış saatlerinizin takip edildiği bir kart sistemini kullanılmaktadır. Bu sayede, masanızı uzun süre boş bırakmamanız ve yerinizi kaybetmemeniz sağlanır.

Merkezefendi Camii, Yenikapı Mevlevihanesi, Panaroma 1453 Tarih Müzesi gibi tarihi ve turistik yerlere yakın bir lokasyonda yer alıyor. Hem metrobüsle hem de Bağcılar-Kabataş tramvay hattıyla kolayca ulaşabilirsiniz.

Adres Bilgileri: Merkezefendi Mahallesi, Dere Sk. No:7, 34015 Zeytinburnu/İstanbul

Sonuç

İstanbul, tarihi dokusu ve kültürel çeşitliliği ile birçok alanda olduğu gibi kütüphaneleriyle de ziyaretçilerine ve sakinlerine eşsiz bir deneyim sunuyor. Her biri farklı bir temaya, farklı bir atmosfere ve farklı bir hikayeye sahip olan bu kütüphaneler, İstanbul’un zenginliğini ve çeşitliliğini bir kez daha gözler önüne seriyor.