Perge Antik Kenti
Antalya şehir merkezinin 17 km doğusundaki Aksu sınırları içinde yer alan ve 1946 yılından beri İstanbul Üniversitesi’nce düzenlenen kazılar sonucu birçok önemli eserin çıkarıldığı Perge Antik Kenti, Roma Dönemi’nin en önemli kentlerinden biri.
Apollonius, Perge’de MÖ. 262 yılında doğmuş önemli bir matematikçidir. Perge için önemli bir yere sahip birkaç ünlü ilim sahibi kişilerden biri olan Apollonius; elips, çember, hiperbol ve parabol kesişimlerine ait problemleri ortaya çıkaran kişidir.
Perge Antik Kenti hakkında bilgi
Kentteki kazılar sonucu çıkarılan önemli heykel buluntuları ile Antalya Müzesi, dünyanın en zengin Roma Dönemi heykel müzelerinden biri olma özelliğini taşıyor. Prof. Dr. Jale İnan, ekibiyle birlikte 1946 yılından itibaren Perge’nin gün ışığına çıkmasında çok önemli katkıları olmuş.
Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan, Antalya ve Side müzelerinin kurulmasında öncülük eden biri. Perge Antik Kenti’nin haritası ve planına buradan ulaşabilirsiniz.
Perge Antik Kenti, büyük bir alanda olduğu için giriş yaptıktan sonra bir süre yürümeniz gerekiyor. Sağ taraftaki sur duvarları kalıntıları boyunca yürüyerek, hem surları hem de sur duvarları arasındaki yıkılmış kuleleri görebilirsiniz. Yol sonunda sizi karşılayacak olan yapılar bazilikalardır.
Yapılan kazılar ve ortaya çıkarılan buluntular ışığında Perge Antik Kenti‘nin 3 parlak dönemden geçtiği görülüyor. Hala ayakta olan sur yapılanmaları ve kulelerin inşa edildiği Helenistik dönem (MÖ 3. ve 2. yy), kentin günümüze kadar gelebilen birçok yapısını (tiyatro, stadyum, hamam, çeşme, agora) inşa eden Roma dönemi (MS 2. ve 3. yy) ile kilise yapılarının görüldüğü Hıristiyanlık dönemi, bahsettiğimiz parlak dönemler.
Bazilikalardan şehre doğru döndüğünüzde Perge Antik Kenti yapılarından anıtsal bir çeşme (nymphaeum) görürsünüz. Hemen yakınlarda bulunan Aksu Nehri’nin tanrısı olarak ifade edilen bir tanrının da heykeli var bu çeşmede. Ortasında, nehir tanrısı Kestros‘un heykelinin bulunduğu çeşmeden akan su, 2 metre genişliğindeki su kanalının ortasından geçerek kenti ikiye ayırıyor.
Çeşmenin devamında ise geniş bir sütunlu cadde yer alıyor. 22 metre genişliğindeki bu cadde, araba trafiğine bile uygun. O dönemlerde kullanılan tekerlerin izleri bulunmuş zeminin üzerinde. Sütunlu caddenin yan taraflarında ise dükkanlar yer alıyor. İki caddenin kesiştiği noktada ise Apollonius Demetrius takı bulunuyor.
Sütunlu caddenin ilerisinde ise MÖ 2. yy’da inşa edilen bir yapı bulunuyor. Helenistik kapı, savunma amacıyla dört katlı iki yuvarlak kule olarak inşa edilmiş. Duvarlarındaki niş denilen oyuklara, dönemin tanrıları ve kurucularının heykelleri bulunuyormuş. Bu heykelleri Antalya Arkeoloji Müzesi’nde görebilirsiniz.
Perge Antik Kenti’nde, birçok antik şehirde bulunan ve şehirle ilgili her türlü ticari ve politik faaliyetin gerçekleştirildiği agora da var.
Antik Grekçe’de toplanmak anlamına gelen agoranın ortasında geniş bir avlu ve çevresinde dükkanlar bulunuyor. Dükkanlarda ağırlıklı olarak et ve balık satılıyor. Hatta dükkanların birinin önünde kasabı ifade eden, bıçak şeklinde mermerden bir kabartmaya sahip tabela da görmeniz mümkün.
75 x 75 metre genişliğinde olan agoranın ortasında, amacı kesin olarak bilinmese de, adak adamak ya da tapınmak için olduğu düşünülen 13 metre çapında yuvarlak bir yapı da görebileceğiniz kalıntılar arasında.
Helenistik kapının batı tarafında ise hamamlar bulunuyor. Perge’de bulunan Güney Hamamı, Pamfilya Bölgesi’ndeki diğer hamamlara göre daha büyük. Farklı işlevlere ayrılan bölmelerde, hamama gelen kişi hamam kompleksinden tamamen yararlanır.
Hamamdaki bölümler; soyunma bölümü (apodyterium), soğuk banyo (frigidarium), ılık banyo (tepidarium), sıcak banyo (caldarium), beden hareketleri odası (palaestra) olarak nitelendiriliyor. Hamam kalıntılarını inceleyerek dönemin hamamlarının nasıl kullanıldığını görebilirsiniz.
Antik kentte görülebilen ve gezilebilen birçok eser Roma Dönemi’nden kalma eserlerdir. Şehrin güney girişinde bulunan kapı bunlardan biri. Romalılar bu kapıyı ve duvarı MS 3. yy’da şehri saldırılardan korumak amacıyla inşa etmiş.
Dünyanın en iyi stadyumlarından birini görmeye geldi sıra. Antik Çağ’da, kum ve çakılların zamanla sertleşmesiyle oluşan ve dolayısıyla oldukça sağlam olan konglomera taşından inşa edilen, 12.000 kişilik dikdörtgen planlı stadyum, MS 1. yüzyıla tarihlenmiş. Stadyumun uzunluğu 234 metre ve genişliği ise 34 metre.
Antik kentteki, yolun diğer tarafında kalan tiyatrosu; seyircilerin oturma alanı, orkestra ve sahne alanları olmak üzere üç ana bölüme ayrılır. 13 bin seyirci kapasiteli tiyatronun orkestra alanı, birçok gladyatör ve vahşi hayvan dövüşlerine şahit olmuştur. Perge tiyatrosundaki sahnenin duvarlarında şarap tanrısı Donysos‘un hayatını betimleyen rölyefler bulunur.
Perge Antik Kenti giriş ücreti ve ziyaret saatleri nelerdir?
Perge Antik Kenti’ne giriş ücretli. Müzekart’ın geçerli olduğu bu önemli antik kenti mutlaka görmelisiniz. Çalışma saatleri ise yaz döneminde 08:00 – 19:00, kış döneminde 08:00 – 17:00 saatleri arasında Pazartesi dahil haftanın her günü ziyaret edilebilir.
Perge Antik Kenti nerede ve nasıl gidilir?
Antalya ile Perge Antik Kenti arası 24km. Aksu’ya doğru giderken sola, Atatürk Caddesi yönüne dönün. 1,5km sonra sağda Perge Antik Kenti girişini görürsünüz. Antik kentin girişinde ziyaretçiler için bir otopark alanı bulunuyor, aracınızı bu otoparka bırakabilirsiniz.
