Bolu‘nun en eski yerleşim alanlarından biri olan, evleri ve panoramik görüntüsüyle ilgi çeken Göynük, Bolu merkeze sadece 100 kilometre mesafede. Göynük, tarihi dokusu 700 yıldır bozulmamış Osmanlı kasabalarından biridir.
Göynük, Diyar-ı Akşemseddin adı ile de anılıyor. Mayıs ayının sonunda Akşemseddin Hazretleri’ni anma günü ve etkinlikleri düzenleniyor. Gerçek adı Şemseddin Mehmet olan Akşemseddin Hz, 1389 yılında Şam’da doğmuştur. Bir süre Amasya’da yaşayan Akşemseddin, burada tıp üzerinde çalışmalar yapmış ve mikrobu ilk defa tarif edebilen kişi olmuştur.
Hastalık, insandan insana bulaşmak suretiyle geçer. Bu bulaşma, gözle görülmeyecek kadar küçük, fakat canlı tohumlar vasıtasıyla olur. – Maddetü’l Hayat (Akşemseddin’in tıp alanındaki kitabı)
Hacı Bayram Veli‘nin öğrencisi olarak tasavvufun tüm inceliklerini öğrenir. Asıl ününü Yedinci Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmed‘in hocalığını ve danışmanlığını yaparak kazanmıştır.
1453 yılında İstanbul‘un kuşatma altında olduğu günlerde Bizans’a yiyecek getiren gemiler Zeytinburnu açıklarında Osmanlı donanmasını atlatarak Haliç’e girerler.
Bu durumu engelleyemeyen II. Mehmed’in yaşadığı ruh hali, hırsı ve cesareti Fausto Zonaro tarafından çizilen Atını Denize Süren Fatih isimli tablodan anlaşılıyor.
Bunun üzerine, Akşemseddin’in İstanbul’un düşman işgali sırasında, yazdığı kritik bir mektup ile II. Mehmed‘in morali düzelmiş ve mektuptan 40 gün sonra İstanbul, II. Mehmed tarafından fethedilmiştir.
Kul tedbiri alır, takdiri Allah’a bırakır. – Akşemseddin Hz.
Saçı, sakalının beyaz olması ve beyaz kıyafetler giymesinden dolayı ismine Ak eki eklenen Akşemseddin, Fatih Sultan Mehmed’in tüm ısrarlarına rağmen İstanbul’da kalmamış, Göynük’te yaşadığı yere dönmüş ve 1459 yılında hayatını kaybetmiştir.
Bugün Göynük ilçesinde Gazi Süleyman Paşa Camii’nin yanında, 1464 yılında Fatih Sultan Mehmed tarafından inşa edilen bir türbesi bulunuyor. Altıgen olan yapının içinde Akşemseddin ile birlikte 10 çocuğundan ikisi olan Emrullah Çelebi ve Sadullah Çelebi’nin de mezarı bulunuyor.
Çevresinde bazı önemli şahısların mezarlarının bulunduğu türbenin yanında ise kızı Mahbübe, Fahrunnisa, Zeynep ve hanımının mezarları bulunuyor. Peki Göynük’te ne yapılır, nereler gezilir?
Gazi Süleyman Paşa Camii
1331 – 1335 tarihleri arasında, Orhan Gazi’nin oğlu Gazi Süleyman Paşa tarafından inşa edilen camii iç mekânının ahşap işçiliği yönünden de görmeniz gereken bir yapı.
Tek minareli ve ahşap kubbeli, gayet sade inşa edilen cami bugün hâlâ sapasağlam ayakta. Yine Gazi Süleyman Paşa tarafından inşa ettirilen Müderrisoğlu Konağı’nın tam karşısında bulunuyor. Caminin hemen yanında bir de hamam mevcut.
Ömer Sıkkın ve Tabak Dede Türbeleri
Akşemseddin Hz. ile aynı dönemde yaşayan Hacı Bayram Veli’nin müritlerindendir Ömer Sıkkın. Ermişlikte yüksek mertebede olduğu rivayet edilen deri tabakçısı Tabak Dede ile Ömer Sıkkın’ın türbelerini Göynük’te ziyaret etmeniz mümkün.
Göynük Evleri
Göynük evleri, Mudurnu’daki evler gibi 1 veya 2 katlı yapılardır. 137 adet tarihi konuta sahip olan Göynük, toplamda 158 tarihi mimari eseriyle kentsel sit alanı ilan edilmiştir.
1988 yılında başlayan anma etkinlikleri her yıl Kültür ve Turizm Bakanlığı, Bolu Valiliği, Göynük Kaymakamlığı, Göynük Belediye Başkanlığı, Akşemseddin Hz. Vakfı ve sivil toplum kuruluşlarının katkılarıyla özveriyle kutlanıyor.
Tasavvuf Musikisi, Sema gösterisi, mehteran ve Gazi Süleyman Paşa Camii’nde okutulan Mevlid-i Şerif ve Kur’an-ı Kerim ile kutlanan etkinlikte, misafirlere pilav da ikram ediliyor.
Tarihi Zafer Kulesi
Göynük’ün simgesi tarihi zafer kulesinden Göynük’ü ve tarihi evleri tepeden izleyebilirsiniz. Zafer kulesi, 1923 yılında Cumhuriyet Dönemi’nin ilk kaymakamı olan Hurşit Bey tarafından yaptırılmış. Kurtuluş Savaşı başarılarının şerefine inşa edilen bu 3 katlı yapıyı görmeyi de ihmal etmeyin.
Safranbolu’ya gittiyseniz yabancılık çekmeyeceğiniz tipte evlerin bulunduğu Göynük, bir çayın vadisine kurulduğu için aydınlık vakti diğer yerlere göre daha az. Şöyle ki; güneş saatlerinden dolayı Göynük, daha geç saatte aydınlanıyor, erkenden kararıyor. Tıpkı Mudurnu gibi. Seyahatinizi bunu gözeterek planlamanızda fayda var.
Doğal sit alanı statüsüne sahip olan Göynük’ün ortasından çay geçtiğinden bahsetmiştik. Bu çayın kenarlarındaki oturma alanlarında veya eski evlere yapılan, bir şeyler içebileceğiniz kafelerde mutlaka vakit geçirin ve akan çayın sesini dinleyin.
Göynük nerede ve nasıl gidilir?
Göynük’e ulaşım birçok büyük şehirden oldukça kolay, çünkü Ankara ve İstanbul’un ortasında yer alıyor. İstanbul Göynük arası 225km (3sa), Ankara’ya olan uzaklığı ise 230km (3sa 10dk). Bolu merkeze uzaklığı ise virajlı yollardan dolayı 100km (1sa 30dk).
