Agora Antik Kenti

admin
|

Büyük İskender, Doğu seferi sırasında kentleri tek tek hakimiyeti altına alarak Efes’e doğru olan yolcuğuna bu noktada devam eder. Yol üzerinde ele geçirdiği kentlere komutanlar bırakır Büyük İskender. Önceden Bayraklı Smyrna’da bulunan insanları, o dönem Pagos denilen Kadifekale adındaki bir tepenin varlığından dolayı daha güvenli olduğu gerekçesiyle bugünkü, gecekonduların arasında sıkışmış Konak Smyrna’ya getirir.

Coğrafyacı gezgin Strabon’a göre bu komutanlar Antigonos ve Lysimakhos‘tur. Ticaret için de iyi bir limana sahip olduğu için liman ile kale arasına yeni kenti kurarlar.

Smyrna’nın, Roma döneminde en az Efes Antik Kenti ve Bergama Antik Kenti kadar gelişmiş bir kent olduğu söylenir.

Roma İmparatorluğu’na bağlı kentlerin bazı hakları vardı. Prestijli haklardan imparator adına tapınak yapma hakkı olan Neokoros, Smyrna’ya 3 kez verilmiş.

Symrna Antik Kenti Kemerli Yapilari
Symrna Antik Kenti Gezilecek Yerler

İzmir’deki bu tarihi yapı Agora Örenyeri olarak geçiyor. Agoralarda alışveriş merkezleri, politik konuşmaların yapıldığı toplantı alanları, dönemin devlet daireleri yer alıyormuş.

Smyrna’ya ziyaret ettiğinizde, giriş kapısından girdiğinizde önce Agora’ya çıkarsınız. 129×83 metre ebatlarında, en büyük agoralardan biri İzmir Konak’ta bulunan Agora’dır. Fotoğraflarda arkada kalan yapı ise çok katlı bir otopark.

Symrna Antik Kenti Agora Yapilari
Symrna Antik Kenti Agora Sutunlari

Bölgeye Smyrna Antik Kenti de denilebilir, ancak antik kentin tiyatro, stadyum gibi diğer yapıları kale ile agora arasındaki vadide inşa edilmiş. Birçoğu günümüzde gecekonduların altında. Tiyatro keşfedilmiş ve kamulaştırılmış, üzerinde bulunan evler yıkılmış ve tiyatro kazılarına başlanmış.

(38°24’57.59″ N 27°08’38.01″ E) 20 bin kişi kapasiteli bu antik tiyatro dünyanın en büyükleri arasında girecek gibi görünüyor. Stadyum da keşfedilmiş ancak üzerindeki yapı henüz kamulaştırılmadığı için kazı yapılamıyor şimdilik.

Symrna Antik Kenti Gezi Notlari
Smyrna Antik Kenti

Agoradan sonra agoranın köşesinden aşağı kata iniyoruz. Alt kat bambaşka bir dünya, çoğu yapı ayakta kalmış. Yapılan kazılar sonucu çıkarılan tarihi eserler İzmir Arkeoloji Müzesi ile İzmir Tarih ve Sanat Müzesi‘nde sergileniyor, korunuyor.

Basamaklardan inip sol tarafa doğru ilerleyince kulağınıza sizi hoş tutan bir su sesi gelmeye başlar. Burada 2400 yıldır hiç durmadan su akan bir çeşme görürsünüz. İzmir, jeolojik olarak bakıldığında altında kil ve andezit plaka tabakalarının arasında su kanalları bulunan bir zemine sahip.

Sıkışan bu sular bazı noktalardan yeryüzüne çıktığı ifade ediliyor. Bu suların pınarlar halinde yeryüzüne çıktığını keşfeden Romalılar, suyu kentin altında dolaşan kapalı sistem su kanallarıyla tüm mahallelerdeki çeşme ve havuzlara yönlendirerek halkın ve o bölgede yaşayan üst düzey insanların sudan yararlanmasını sağlamışlar.

Buradaki çeşmenin asıl amacı Agora Roma Hamamı’na su sağlamakmış. Su buz gibi akıyor, ancak İzmir’deki kimi sulara karıştığı için içilmesi tavsiye edilmiyor.

Symrna Antik Kenti Cesmesi
Symrna Antik Kenti Cesme

Çeşmenin bulunduğu alan kemerlerle çevrelenmiş çok hoş görünümlü sokaklara açılıyor. Bu yapıların birinin meclis toplantılarının yapıldığı yere açıldığı söyleniyor. Çeşmenin bulunduğu alanda çeşitli yazıtlar da var.

Neokoros, bir şehrin önemini belirlediğinden bahsetmiştik. Pergamon ve Ephesus’un bu ünvanı iki defa aldıklarını da hatırlatalım.

Symrna Antik Kenti Kemerleri
Symrna Antik Kenti Yazitlari

Agora Bazilikası’nda henüz ziyarete açılmamış çok zengin duvar yazıları bulunuyor. Bazilikanın bodrum katında, Kapalı Çarşı gibi bir alanda, ticaretle uğraşanların malzemelerini sattıkları yerin duvarlarında binlerce yıl önce çizdiği resimler ve yazdığı yazılar toprak altında kaldığı için korunmuş ve günümüze kadar ulaşabilmiş.

Sıva üzerine meşe kökü ile çizilen bu eserlerin altında bir tezgah olduğu ve ticaret yapanların kendi reklamlarını yapmak için bu yazıları yazdığı da düşünülüyor.

Kadifekale: Antik İsmi Pagos

Kadifekale’nin eski ismi Pagos’tu. Symrna Antik Kenti de Pagos’un bulunduğu tepenin deniz tarafındaki eteklerine kurulmuş bir kentti. Kadifekale’nin bir kısmı restore edilmiş olsa da, içindeki yapılar hala restore edilmeyi bekliyor.

Kadifekale’nin bulunduğu bölgenin pek tekin olmadığı söyleniyor, ihmal edilmiş bir havası var, giderken gecekonduların arasından geçiyorsunuz. Ama kalenin giriş kapısına yakın yerler İzmir’i gölrebileceğiniz en iyi manzaralardan birine sahip.

Smyrna Antik Kenti giriş ücreti ve ziyaret saatleri nelerdir?

Agora Örenyeri girişi ücretli ve Pazartesi dahil haftanın her günü 08:00 – 19:00, kış sezonu 17:00 çalışma saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Müzekart’ınız varsa ücretsiz giriş yapabiliyorsunuz.

Agora Örenyeri nerede ve nasıl gidilir?

Symrna Antik Kenti’ne bağlı Agora’ya ulaşımdan bahsedelim. Konak Vapur İskelesi’nden Agora Örenyeri’ne ulaşım 1,3km, yaklaşık 20 dakikada yürürsünüz.

Aslında denizden kuş uçuşu 800 metre içeride kalıyor, ancak biraz dolanarak mesafe artıyor. Zübeyde Hanım Eğitim Gemisi Müzesi ve İzmir Saat Kulesi‘nin bulunduğu Konak Meydanı’ndan da aynı mesafe kadar uzaklıkta. Agora’nın 550 metre yakınında yakınında İzmir Kadın Müzesi bulunuyor.